Trần Đại Sơn
Sự nghiệp võ tài, văn
trị của vua Quang Trung đối với đất nước được nhiều trang sử ca ngợi là: một
nhà quân sự thiên tài,một nhà chính trị xuất chúng; tiếc thay, với chính
sách trả thù tàn bạo, triệt để của Triều Nguyễn sau những năm 1802 đã hủy hoại
hầu hết các thư tịch liên quan đến ông. Nhưng, dù vậy những dấu ấn oanh liệt một
thời đánh Nam dẹp Bắc, những cuộc chuyển quân chớp nhoáng thần kỳ của ông cùng
các công thần liệt tướng vẫn tồn tại trong nhân gian và trong những trang sử
hào hùng của dân tộc.
Nói đến Quang Trung -
Nguyễn Huệ chúng ta không chỉ dừng ở võ công, mà còn phải kể đến văn trị dù thời
gian trị vì đất nước của ông quá ngắn ngủi (1789 – 1792), nhiều dự định còn
dang dở; nhưng chỉ với chứng ấy cũng có thể đánh giá: ngài là một minh quân, một
nhà chính trị xuất chúng. Có một phản đề: nếu ngài không mất sớm (39 tuổi), thì
triều đại ấy, đất nước này sẽ đi đến đâu; rồi khẳng định: Triều đại ấy sẽ không
như nhà Lê mạt ở Thăng Long; hoặc chỉ lo “Cầu an, đạt lạc” như Thái Đức ở thành
Đồ Bàn (Bình Định) mà nhất định là một triều đại vua sáng tôi hiền, thái bình
thịnh trị, non sông thống nhất.
